Waar het geluk lekker zuur smaakt
121 jaar kaarsen blies Brouwerij De Brabandere dit jaar uit. Al 5 generaties wordt de brouwerij bestuurd van vader op zoon. De brouwerij van Bavikhove, bij het publiek bekend van zijn ‘Bavik’ bier, overleefde vele modetrends en hield vast aan zijn principes: authenticiteit, passie en innovatie. Maar in feite hielpen geluk en toeval de brouwerij ook een eind vooruit. En dan denken we vooral aan wat er met hun “sour” bier gebeurde.
Gaan innovatie en traditie samen? Ja, dat zal blijken uit het bijzondere verhaal dat we optekenden uit de mond van brouwmeester Yves Benoit. De brouwerij overleefde de gloriejaren van het doordrinkbier, ondanks het feit dat het vasthield aan het recept van de ongepasteuriseerde ‘Bavik’ pils. Het bleef werken met zijn eigen giststammen en eigen bronwater. Het bleef ook zweren bij een lichtjes bittere smaak. Authenticiteit. In een tijd dat niemand nog bitter wilde, kon het zijn afzet garanderen dankzij de café’s die het in eigendom had. Een slimme zet waarmee werd begonnen na WO II. De laatste 2 decennia keerde de liefde voor het artisanale bier terug en kreeg de brouwerij een fantastisch nieuw elan. Dat werd na 120 jaar gevierd door de naam Bavik te wijzigen in Brouwerij De Brabandere. “Bij de opstart van de brouwerij gebeurde het regelmatig dat een batch mislukte. Dat gebeurde in de beste brouwerijen en dus ook bij ons,” vertelt Yves Benoit. “Maar bier weggooien, daar dacht men niet aan. Wat deed men? Men liet het bier op foeders rijpen, meestal een jaar. Het gebeurde dan dat het bier zich keerde en nog goed werd. Was dat niet het geval, dan moest het onherroepelijk weg.” Bij de Brabandere is men enkele foeders vergeten te checken. Men merkte dat ze al 24 maand ongeopend waren geweest. Men proefde en viel om van verbazing. Na 2 jaar rijpen was bier plots heel fris en lekker zuur geworden. Een wonder was geschied!
EN TOEN KWAM MICHAEL JACKSON
Op het eerste gezicht werd dit zuur verwekt door geluk en toeval, maar in feite waren er een zestal gisteren en bacteriën aan het werk geweest die de brouwerij graag geheim houdt. Het zuur bier werd nooit puur op de markt gebracht, het werd geblend in het ‘Oud Bruin’ dat op die manier extra frisheid en bewaarpotentieel kreeg. Zowat honderd jaar lang gebeurde het op die manier. En toen kwam Michael Jackson zaliger.
Yves Benoit: “Eind jaren ’90 kwam de beroemde Engelse biercriticus hier proeven. Hij was van meet af aan gebiologeerd door het zure bier dat rijpte in de grote eiken foeders, zeldzame liggende Calvados-foeders. Hij vroeg of hij het zure bier in zijn pure staat mocht proeven. Natuurlijk mocht hij dat. Wat hij proefde noemde hij het fijnste zure bier dat hij ooit had geproefd en vroeg of hij er wat kon van kopen. Dat vond CEO Ignace De Brabandere geen goed idee, omdat het geen bier is dat de doorsnee bierconsument kan appreciëren. Jackson probeerde De Brabandere te overtuigen met het argument dat hij meerdere bierclubs animeerde en dat de mensen daar op zoek zijn naar speciale bieren. Maar het mocht niet baten. Ignace De Brabandere bleef bij zijn ‘nee’.”
3 KEER IS SCHEEPSRECHT IN BAVIKHOVE
Michael Jackson kwam een tweede keer naar Bavikhove met dezelfde vraag en werd weer wandelen gestuurd. Toen hij een derde keer zijn komst aankondigde, hield de directie beraad. Het zou onbeleefd zijn de biergoeroe zomaar wandelen te sturen, besefte men, dus zou men hem een “onmogelijk” voorstel doen: als hij zuur bier zou willen kopen, moest hij meteen 75 hectoliter (7.500 liter!) nemen. CEO Ignace De Brabandere was ervan overtuigd dat Jackson dat voorstel beleefd zou weigeren. Michael Jackson kwam en luisterde aandachtig naar het voorstel en vroeg simpelweg: “OK Mister De Brabandere, where do I have to sign?” Sindsdien kent de wereld het zure bier uit Bavikhove als de ‘Petrus Aged Pale’. Waarom Pale? Omdat zuur bier bij andere brouwers amber- of bruinkleurig is en bij De Brabandre bijna zo blond als pils.
Van het een kwam het ander. Het zure bier van Brouwerij De Brabandere werd een begrip in de Angelsaksisiche bierwereld. Na anderhalf jaar vroeg Jackson al een tweede afvulling. Bij de derde afvulling werd het zure bier ook gelanceerd op de Belgische markt.
In 2013 kwam vanuit de Verenigde Staten de vraag naar een fruitig zuur bier. Zo ontstond de ‘Petrus Aged Red’ met als basis 85% dubbel bruin met toevoeging van krieken en 15% ‘Petrus Aged Pale’ zuurbier. De mooie balans tussen fruit, frisheid en body maakte ook van de ‘Aged Red’ een voltreffer. Op uitnodiging van de Amerikaanse invoerder, bezocht Albert De Brabandere (5de generatie) enkele café’s in de VS. Op een dag zag hij de cafébaas twee soorten ‘Petrus’ mengen: de ‘Aged Pale’ met de ‘Aged Red’. “Waarom doe je dit,” vroeg de brouwer, “er zit al zuur bier in de ‘Aged Red’?” De man antwoordde: “Ja, maar wie beslist dat 15% zuur bier in de ‘Aged Red’ mijn smaak is? Waarom zou ik hem niet nog zuurder en frisser willen?”
DO THIS AT HOME!
Dat zette Albert De Brabandere aan het denken: waarom geen box op de markt brengen waarbij mensen naar eigen smaak meer zuur bier kunnen toevoegen? Zo ontstond de blending box, die in Amerika begin 2015 met succes in de markt werd gezet. “Nu maken we de box ook voor de Europese markt, omdat de lokale bierliefhebbers hebben ontdekt dat de Amerikaanse markt iets heeft dat de eigen markt niet heeft. Dat moest rechtgezet worden,” aldus nog Yves Benoit.
De volgende weken zal het woord bij de daad gevoegd worden: via infoavonden zullen bierproeversclubs, biercafé’s en andere geïnteresseerde horecazaken uitgenodigd worden om hen de knepen van het blenden te leren.
In dezelfde frisse packaging komt de blending box in België en rest van Europa op de markt. Inhoud: 3 flesjes van 33cl ‘Petrus Aged Pale’, 1 flesje ‘Oud Bruin’, 1 flesje ‘Petrus Aged Red’ en één flesje 50/50. Dat laatste is de favoriete blend van de brouwmeesters van brouwerij De Brabandere. By the way: de favoriete blend van Bert De Brabandere is 1/3 ‘Petrus Aged Pale’ – 1/3 ‘Oud Bruin’ – 1/3 ‘Petrus Aged Red’. Benieuwd naar uw favoriete blend…
Andere bieren van Brouwerij De Brabandere: ‘Bavik’, ‘Kwaremont’ (zacht met frisse bittertoets), ‘Wittekerke’ (witbier) en ‘Wittekerke Rosé’.
Foto’s: Bart Van der Perre