In Brussel vind je de Brasserie de la Senne. Een van hun uitstekende bieren draagt een opvallende naam: Taras Boulba… En nog een opvallender etiket met het opschrift : “Awel Merci ! Taras Boulba es roezeg van kolaire ! Zanne zaune es mi een wolline getraut !” We gingen op zoek naar het verhaal achter de naam en het etiket van dit uitstekende bier…
BITTER PARELTJE
Brasserie de la Senne is een 100% Brusselse brouwerij. Rasechte Brusseleirs Bernard Leboucq en Yvan De Baets begonnen een tiental jaren geleden samen bier te brouwen. Eerst in Sint-Pieters-Leeuw, dan bij bevriende brouwers, maar vanaf 2010 op de Steenweg op Gent. In het gamma van de Brasserie de la Senne zitten onder andere Zinnebir, Stouterik en de Taras Boulba. De twee eerste namen verklaren zichzelf… maar de derde ? Voor we op ontdekkingstocht gaan, toch nog even eerst stilstaan bij het bier zelf. First things first. Zo hoort het ook. Zoals bij het ontmoeten van een ‘schoon madam’ u ook niet in de allereerste plaats in haar naam geïnteresseerd bent.
De Taras Boulba – gebotteld in flesjes van 33cl – is een licht helder blond bier van 4,5%. Het is lekker hoppig met een leuke nuance van citrusvrucht. De Taras Boulba werkt dankzij de heerlijke bitterheid – bekomen door een flinke dosis Saaz – bijzonder verfrissend van smaak. De eerste keer dat ik het proefde kreeg ik er een stukje haring bij geserveerd. Een mooi voorbeeld van uitstekende foodpairing. Ook bij een fris slaatje lijkt mij de Taras Boulba a perfect match.
Het bier illustreert mooi wat de filosofie van brouwer Yvan De Baets is : een eerlijke combinatie van mout, hop en gist aanbieden, zodat zo weinig mogelijk ingrediënten toch zoveel mogelijk smaak genereren. Bovendien is het ook de bedoeling het bier laag in alcoholpercentage te houden. Of zoals de man het zelf zegt : “Hoe lichter het bier, hoe langer het plezier !”
OVER KOZAKKEN EN SMEIRLAPPEN
Ons oog valt op het best wel intrigerende etiket. Niet alleen omdat er voor een mooi, maar voor bier toch wel opvallende appelblauwzeegroen gekleurde toets is gekozen. Maar wel om de thematiek. Een rad, een circustent, een wankelend Brussel… als achtergrond doet dit een spannend verhaal vermoeden en dat doen al zeker de twee heren op de voorgrond. Een rood aangelopen man, duidelijk ontschietend in een ware furie, houdt een biervat hoog boven zijn hoofd. Hij staat klaar om het op een totaal verschrikte medemens te gooien. Hij buldert : “Smeirlap !” Uitpakken met zoveel agressie is best wel opmerkelijk te noemen voor een brouwerij. En dan lees je er nog volgend statement bij : “Awel Merci ! Taras Boulba es roezeg van kolaire ! Zanne zaune es mi een wolline getraut !”
Maar wie is/was nu die Taras Boulba, vragen wij ons af. We staken onze neus in de literatuurgeschiedenisboeken – kwam dat diploma eindelijk ook eens van pas. Zo kwamen we uit bij niemand minder dan de Russisch-Oekraïense grootmeester Nikolai Gogol, bekend van de roman Dode Zielen. Taras Boulba is dan weer het hoofdpersonage en de titel van een van zijn kortverhalen. De kozak Taras trekt op pad en sluit zich samen met zijn twee zonen, de avonturier Ostap en de dromer Andriy aan bij het leger om de Polen te gaan bevechten. Er is wel een probleempje : Andriy is eigenlijk verliefd op een Poolse schone. Eentje van adel bovendien.
De stoere kozakken onder leiding van Taras honge- ren vervolgens een Pools dorpje uit en Andriy herkent plots het vroegere dienstmeisje van zijn Pools lief en loopt over. Hij wil de arme bevolking helpen. Vader Taras is daar natuurlijk niet mee opgezet en als hij zijn zoon in het vizier krijgt spoort hij zijn mannen aan om achter Andriy te gaan. Onder het motto “Ik gaf hem het leven, ik ontneem hem het leven.” Zijn zoon de landverrader zal eraan moeten geloven. Vader schiet zoon dood.
PEACE AND BEER ALL OVER THE WORLD
Gogol eindigt zijn tragedie daar niet. Zoon Ostap zal ook sneuvelen. Echter niet door de handen van zijn eigen vader. Hij wordt dan weer doodgemarteld door Polen. Veel jaren later zal Taras trouwens al even gruwelijk aan zijn einde komen. Hij wordt aan een boom vastgenageld en in brand gestoken. Het boek eindigt met enkele kozakken aan een kampvuur die een lofzang inzetten over die o zo moedige Taras. Euh… niet echt wat men noemt een vredelievend verhaal… Het verhaal leverde wel nog enkele muzikale adaptaties en verfilmingen (waaronder eentje met de legendarische Tony Curtis) op. Tot zelfs een Bollywoodfilm ! En een biertje natuurlijk.
Op de een of andere manier zien we in het etiket ook een hint naar het bekende anti-oorlogsschilderij Guernica van Pablo Picasso. We kunnen ons vergissen, maar het lijkt er wel sterk op dat de Zennebrouwers via de Russische literatuur een boodschap de wereld in willen sturen. Als rasechte Brusseleirs. Om in communautair soms spannende tijden misschien ook af en toe even te verbroederen met een lekker biertje als de Taras Boulba ? Of de brouwers de toekomst van ons land echt zo somber inzien als het historisch conflict tussen de Polen en de kozakken ? We hopen van niet. Of ze het als kleine ‘zwanze’ bedoelen ? We vermoeden van wel.
