Waar staat het Belgisch bier op de wereldkaart? De grote spelers hebben onze bieren op de kaart gezet. Abdijbieren zoals Leffe, Grimbergen en Affligem wezen de weg naar de speciaalbieren. In de jaren negentig kwam geuze weer op in België, maakte een nieuwe lichting microbrouwerijen hun opwachting en herrezen klassiekers zoals brouwerij Het Anker uit hun as. Door internet en de sociale media kregen kleine spelers als lambiekbrouwerij Cantillon of De Struise Brouwers toegang tot de wereld en groeiden sommige zelfs uit tot een hype.
Intussen laat de marketing haar sporen na in de bierwereld. Een echte brouwer zal je altijd eerst laten proeven, vaak zonder uitleg. Zijn bier verkoopt zichzelf, denkt hij. Haalt de marketing de overhand, dan wordt het bier eerder een middel om merken te verkopen, overigens een internationale trend, ook onder de opkomende craft brewers. Het is belangrijk dat brouwers, groot of klein, het proces beheersen en geen geïnfecteerd bier verkopen. Ben je zelf geen brouwer, ga dan in zee met een vakman die zijn sporen verdiend heeft. Het vergt tijd voor een bier echt de perfectie bereikt. Dat staat haaks op de huidige ratrace naar steeds nieuwe bieren, smaken en stijlen. Na de IPA-golf (IPA = India Pale Ale) overspoelt ‘sour ale’ ons nu als het ‘new bitter’.Afwachten wat dat wordt, want de meeste mensen houden niet van zuur.
Ondertussen hebben de Belgische brouwers een reputatie hoog te houden en timmeren andere landen aan de weg.
Kenners
We vroegen de mening van twee kenners. Lees maar wat ze denken over onze nationbale trots.
Lisa Morrison (bierauteur, eigenaar Belmont Station, VS )
‘De Verenigde Staten golden lang als een smeltkroes van verschillende landen, ook wat betreft de artisanale microbrouwerijen. De eerste lichting Amerikaanse microbrouwerijen haalde haar inspiratie uit Engelse, Duitse en Belgische bierstijlen. De Engelse en Duitse stijlen legden de basis voor de eerste brouwsels. De Belgische bieren zorgden voor de intrigerende toets en scherpten de creativiteit aan. De Belgen leerden onze brouwers bieren rijpen in de kelder op houten vaten en “versnijden” (mengen). Ze wijdden hen in in de geheimen van de spontane, wilde gisting. Na drie decennia – in sommige delen van de VS – hebben de Amerikaanse microbrouwers hun eigen richting gevonden. Maar de unieke, verscheiden Belgische bierstijlen blijven een bron van inspiratie voor de brouwers in de VS en over de hele wereld.’
Masayoshi Kaji (bierkenner, Japan)
‘Belgisch bier staat voor een grote verscheidenheid. Je zou kunnen stellen dat alle landen ter wereld streven naar het lokale, persoonlijke en originele karakter van Belgisch bier. Dat geldt uiteraard ook voor Japan. We beschikken over uitstekende brouwtechnologie en zeer bedreven en bekwame brouwers. Toch ontbreekt er iets: de lange geschiedenis van het Belgisch bier. In die zin zal jullie verhaal altijd verschillen van het onze. We ontdekken België door Belgisch bier te drinken.’
Export
Of kijken we even naar de export van Belgische in de wereld. De verdelers van Belgische bieren melden ons echter dat het knokken is voor een miniem stukje marktaandeel. De ware explosie van de bierproductie en het nieuwe fenomeen van de Craft Brewers geeft de liefhebber van artisanale bieren de gelegenheid te kiezen tussen lokaal, nationaal en andere. Naast de concurrentie van de lokale bieren zijn vooral onze Duitse buren en de Amerikaanse Craft Brewers stevige concurrenten. Importeur en verdeler Daniel Wolff van Mestre Cervejeiro in Brazilië, merkt op dat de verhouding in zijn shops 50% lokaal en 50% import is. Met als belangrijkste landen: België, USA, Duitsland en Engeland. Italië en Denemarken (Mikkeler) gaan lopen met een klein deeltje van de koek.
Strategie
Rest de vraag hoe onze brouwers een groter marktaandeel kunnen verwerven. Sensibilisering is hierbij van doorslaggevend belang. We moeten de consument als het ware (her)opvoeden en de meerwaarde (én de meerprijs) van ons bier verantwoorden. De consument betaalt niet enkel voor het bier, maar ook voor de beleving. Hij wil -al is het maar voor een moment- deel uit maken van de Belgische biercultuur. Het is tevens van belang rekening te houden met de regionale verschillen in de wereld. Het is een puzzel met vele lokale voorkeuren en gewoontes.
Naast de hoge invoeraccijnzen speelt ook het klimaat in sommige delen van de wereld in ons nadeel. Vele consumenten zoeken instant verfrissing en onze complexe degustatiebieren zijn hier minder geschikt voor. De boodschap is eenvoudig: bied ook de dorstlessers en doordrinkbieren aan. Deze bieren bieden immers verfrissing én complexiteit.
Ook de etikettering kan een rol spelen. Belgische labels zijn in het algemeen vrij klassiek en eerlijk gezegd een beetje braaf. Deze stijl straalt klasse en traditie uit, maar doet het niet altijd even goed bij de jongere internetgeneratie, die meer feeling heeft met een blitse en hedendaagse stijl. De Belgscishe brouwers hebben nog heel wat werk. Daniel Wolff geeft hen goede raad: “Come over and enjoy the party!!! Choose the right partner, come here to experience the market, drink our local beers, and please send us your best beers, because the Brazilian market has a huge thirst!”
Deze goede raad is volgens mij de sleutel tot succes voor de Belgische bieren.
Cover © Bart Van der Perre