To Bock or not to Bock
Eind september of de eerste maandag van oktober – niemand durft het nog met zekerheid te zeggen – kijkt België met grote ogen en met open mond naar het begin van de bockbiergekte bij onze Noorderburen. Wij Belgen snappen er niets van. Een heel jaar hijsen onze Nederlandse vrienden smaakloze industriële pils – al is dit gegeven de laatste jaren in ijltempo veranderd – om zich plots als volleerde kenners op het bockbier te storten. Rare jongens, die Nederlanders.
Ook de herkomst van de naam ‘Bockbier ‘(of is het ‘Bokbier’) is allesbehalve duidelijk voor de modale Belg. De benaming is mogelijk een verbastering van Einbecker Bier. Een ander verhaal verwijst dan weer naar de Germaanse god Thor of Donar, die op een bokkenwagen langs de hemelboog scheurt, en tegelijkertijd de vruchtbaarheid symboliseert. Maar niemand die echt weet hoe de vork aan de steel zit.
Gelukkig laat het recentelijk verschenen ‘BockBierBoek’ van de drie wijzen: Marco Daane, Rick Kempen en Roel Mulder licht in de duisternis schijnen. Voor de oorsprong van de bock reizen we met Marco Daanne mee naar het zeventiende-eeuwse Beieren en Nedersaksen. Nederland maakte immers pas 180 jaar geleden kennis met deze bierstijl. Bock was lange tijd een verwaarloosbaar fenenomeen, schrijven de auteurs. Roel Mulder zoomt in op bockbier in Nederland in de 20e eeuw. Een halve eeuw geleden maakte bockbier slechts 0,4 procent uit van de Nederlandse bierproductie. Het bleek desondanks een blijvertje te zijn. De vraag naar bockbier steeg gestaag vanaf de jaren tachtig al snel brouwde vrijwel iedere brouwer – groot of klein – een eigen bock. Roel laat ons meekijken met de waarschijnlijk eerste bockbierintocht in Nederland in 1904 en geeft allerhande informatie over het reilen en zeilen van het bier in die periode. Aan de woeste social media krijger en bierkenner Rick Kempen komt de eer toe om het boek af te sluiten met de meest recente geschiedenis. Belangrijke vragen die hij stelt zijn: wat maakt bockbier nu precies een bockbier? Wanneer is het nu bocktijd? Hoe smaakt een Bockbier? Hij plaatst bockbier binnen de recente ‘Craft Beer Revolution’ en put gretig uit zijn eigen herinneringen.
Het boek is voorzien van kaderstukjes met getuigenissen van brouwers en kenners en sluit af met een lange lijst van prijswinnende bockbieren.
Dit is een super interressant en leuk boekje dat vele geheimen rond bockbier ontraffelt. Gelukkig worden niet alle vragen beantwoord en kunnen we nog jarenlang discuserer over pieplullige details onder her genot van glas bockbier.
Belgische link
Een aantal Belgische brouwers speelt handig in op de hype en brouwt een Bockbier voor de Nederlandse markt. In vele gevallen zijn deze bieren zelfs niet beschikbaar op de Belgische markt. Een mooi voorbeeld de Barbãr Bok van Brasserie Lefebvre uit het Waalse Quenast. Het stevige bruine bier is gebaseerd op mout, zachte tarwe en honing. Het verschil met zijn grote blonde zus ‘Barbãr’ zit hem echter in de toetsen van fruit, mout en chocolade, aldus de brouwerij.
Ook de kabouters van Achouffe verwennen hun Nederlandse neefjes met ‘Choufe Bok 6666’, een koperkleurig bier met een fruitige toets en een uitgesproken afdronk.
De historische Mechelse brouwerij ‘Het Anker’ pakt ieder najaar uit met een ‘Anker Herfstbok’. Een amberkleurig bier gebrouwen op basis van pilsmout, tarwemout en karamelmout en gekruid met onder andere curaçao. Wederom is het bier uitsluitend bestemd voor de Nederlandse markt. Een tegenvoorbeeld waarbij het bier uiteraard nog steeds vooral richting Nederland gaat, maar waarmee ook de Belgische markt wordt voorzien is de Brugse Bok van De Halve Maan in Brugge. En zo is er dus voor ieder wat wils.
Het BockBierBoek, Atlas Contact, €21,99.
