De dagen worden korter, donkerder en – laat ons eerlijk zijn – ferm kouder. Tijd om je huis om te toveren tot een warm winternest. En wat hoort daarbij? Juist: een lekker kerstbier. Want geen mens die vrolijk wordt van grijze dagen maar een kerstbier… dat helpt. Wil je alles weten over Kerstbieren dan is het Kerstbierfestival in Essen ‘the place to be’.
Van kerstbier tot “winterbier”
‘Kerstbier’ heet tegenwoordig vaak ‘winterbier’, marketing is een vreemd beest. Van sommige brouwers mag het niet klinken alsof je het na 26 december niet meer mag drinken. Winterbier mag, kerstbier blijkbaar niet. Ach ja. De traditie is gelukkig nog springlevend: elk jaar brouwen Belgische brouwers speciale feestbieren in beperkte oplage. Twee tot drie maanden verkrijgbaar, en dan: foetsie.
Heidense roots, heilige chaos
De oorsprong? Duisterder dan een winteravond in de Ardennen. Denk heidense feesten, midwinter, en het Oudengelse ‘Waes Haeil’, iets tussen ‘wees gezond’ en ‘santé’. Vrij vertaald: ‘op uw bakkes!’.
Met het christelijke kerstverhaal heeft het verder weinig te maken. Jozef en Maria werden zelfs aan de herberg geweigerd, de drie wijzen brachten geen bier mee, en Jozef had vooral nood aan een frisse pint na een misverstand met de Heilige Geest. Details ontbreken, vlekjes zijn nooit gevonden en Jozef heeft nooit de frisse pint gekregen.
Waarom brouwers winterbier maken (en waarom wij dat niet erg vinden)
Vandaag brouwen we winterbieren om allerlei redenen: klanten verwennen, brouwstocks wegwerken of nieuwe mout en hop testen. Over één ding zijn we ’t wel eens: winterbier moet smaken als een warme omhelzing met net genoeg alcohol om je vingers te ontdooien.
Hoe smaakt dat dan, zo’n winter ale?
Een algemeen aanvaarde standaard van hoe ‘winter ale’ er moet uitzien en smaken is helemaal niet evident. De meningen zijn verdeeld en de debatten verhit.
De organisators van de Brussels Beer Challenge definiëren de stijl als volgt:
“It’s difficult to describe Winter (Christmas) ales in traditional style terms. Winter (Christmas) ales cover a wide range of color and appearance. Recognizing the uniqueness, variety and traditions of winter ales. Hop bitterness is generally low, leveled and balanced, but hop character can be pronounced. Malt perception may also vary widely. Body is variable with style. Spicy notes are common. Alcohol warmth is not uncommon. “
Een heel brede omschrijving, die perfect aansluit bij de werkelijkheid.
Op het Kerstbierfestival kan je losgaan in een reusachtige selectie Belgische kerst- en winterbieren. Een verkennende reis in meer dan 200 bieren. Tweehonderd redenen om naar de Heuvelhal te komen. Proeven doe je uit glaasjes van 15 cl, zodat je niet na drie slokken begint te zingen als een verdwaalde herder.
Ze serveren alles: klassiekers, zeldzame brouwsels uit uithoeken waar men nog fax gebruikt, bieren van vat én fles, én natuurlijk glühkriek, warm en zalig tegen koude tenen.
Elk jaar komen zo’n 2100 kerstbierfans uit 25 landen naar de Essense Heuvelhal. De online voorverkoop was ook dit jaar binnen een halve dag weg. Gelukkig kan je zonder ticket nog binnen op zaterdag 13 december van 18u tot 23u.
Kom vroeg. Kom dorstig. Kom vrolijk.
Dorstig naar meer? Klik hier!

